Nouns Advanced (İsimler Gelişmiş)

İngilizce eğitimi alanında Türkiye'nin en zengin kaynağını sunan dersimizingilizce.com, ingilizce öğrenen ve öğreten binlerce kişiye hizmet sunuyor. Sitede Türkçe anlatımlı gramer konuları, her konudan sonra onlarca quiz ve sınav, her seviyeden aktiviteli okuma parçaları, dinleme aktiviteleri, yazma aktiviteleri, yds, kpds, sbs, toefl ve toeic gibi sınavlara hazırlık ve deneme sınavları, dünyanın en etkili kelime öğrenme sistemi olan wordpower ile her seviyeden kelime öğrenme programı, sınavlara hazırlananlar için sınav kelimeleri öğrenim programı, ingilizce kurslar, online eğitim ile ilgili makaleler, yurtdışı eğitim bilgileri sunuyor. Sitede ayrıca öğrenciler için ingilizce ödevler ve yardımcı kaynaklar var.
Nouns Advanced (İsimler Gelişmiş)

İngilizce eğitiminde başarılı olmak, özellikle akademik sınavlardan iyi not almak için isimler konusunun detaylı bir şekilde öğrenilmesi çok önemlidir.

Adlar kişiler, hayvanlar, yer, nesne, olay,  nitelik, etkinlik ve soyut fikirleri isimlendiren sözcüklerdir. Ahmet, Mehmet gibi isimler de bu tanıma pekala uyar.Ama “nouns” kavramı bundan çok daha geniştir. “Nouns” (adlar); bir dilde "Kim, nerede ve nedir?" sorularını yanıtlayan kelimelerdir.

Her cümlede mutlaka bir ad bulunur. Bu nedenle adlara cümle kurucular veya cümlenin yapı taşları denebilir.

Examples;

- The cat sleeps. (Kedi uyur.) (Hayvan ismi)

- Sakarya is a city. (Sakarya bir şehirdir.) (Yer ismi)

- He is reading a book. (O bir kitap okuyor.) (nesne ismi)

- Too many accidents happen in our country. (Ülkemizde çok sayıda kaza olur.)

- I love freedom. (Özgürlüğe bayılırım.) (Fikir adı)

- She is nice. (O güzeldir.) (Nitelik adı)

- She has no courage. (Onun cesareti yok.) (Soyut kavram)

- Turkey is a lovely country. (Türkiye güzel bir ülkedir.) (yer ismi)

- Arda is a handsome boy. (Arda yakışıklı bir çocuktur.) (insan ismi)


Aşağıda isimlerin farklı halleri başlıklar halinde ve örneklerle birlikte açıklanmıştır. 

 

1) Singular and Plural Nouns (Adlarda tekil ve çoğul hal)

Adlarda tekil ve çoğul durumu, o nesnenin bir tane mi, yoksa birden fazla mı olduğunu gösterir. Daha da önemlisi, adın tekil veya çoğul oluşu, başta fiil olmak üzere, tüm cümlenin şeklini etkiler. 

 

Examples;

- The girl is at home. (Kız evde.)

- The girls are at home. (Kızlar evde.)

- There is a book on the table. (Masanı n üstünde bir kitap var.)

- There are books on the table. (Masanın üstünde kitaplar var.)

- He is an engineer. (O bir mühendistir.)

- They are engineers. (Onlar mühendislerdir.)


2) Adları tekilden (singular), çoğula (plural) için kullanılan en yaygın kural, tekil adın sonuna “s” harfini eklemektir.


Dog - dogs /  at – atlar

house – houses /  ev – evler

Boy – boys / erkek çocuğu

matter – matters /  nesne – nesneler

name – names /  isim – isimler

colour – colours /  renk – renkler

eye – eyes /  göz – gözler

ear - ears /  kulak – kulaklar

wall – walls  /  duvar – duvarlar

book -books /  kitap – kitaplar

chair -chairs /  sandalye – sandalyeler

worker – workers /  işçi – işçiler

boat – boats /  sandal – sandallar

husband – husbands /  koca – kocalar


3) Tekil ad ch,sh,s,x,yada z ile bitiyorsa, sonuna –es eklenir:


Church - churches /  kilise - kiliseler

Brush - brushes /  fırça – fırçalar

Bus – buses /  otobüs - otobüsler

Box - boxes  /  kutu – kutular

buzz - buzzes /  vızıltı – vızıltılar


4) Tekil ad ünsüz + y ile bitiyorsa(-by,-dy,-ty) –y kaldırılır ve –ies eklenir.

 

Baby babies /  bebek – bebekler

Party – parties /  parti – partiler

Lady - ladies /  hanım – hanımlar

City – cities /  şehir – şehirler


5) y'den önce ünlü varsa genel kurala uyulur.

 

toy – toys /  oyuncak - oyuncaklar

monkey – monkeys /  maymun- maymunlar


6) sonu-f yada –fe ile biten adlarda ‘f' yerine ‘ve' konulur,-es(yada-s) eklenerek çoğullaştırılır.

 

Half - halves /  yarım – yarımlar

leaf - leaves /  yaprak - yapraklar

life - lives /  hayat – hayatlar

shelf – shelves /  çekmece – çekmeceler

Thief - thieves /  hırsız – hırsızlar

Wife – wives /  karı – karılar

Knife – knives /  bıçak – bıçaklar


7) Çok sayıda adın çoğul hale gelmesinde hiçbir kural yoktur. Bu adlarda, tekil ve çoğul farklı kelimelerdir.

 

foot – feet /  ayak – ayaklar

tooth – teeth  /  diş – dişler

goose - geese  /  kaz – kazlar

man - men  /  adam – adamlar

woman – women  /  kadın – kadınlar

Mouse - mice  /  fare – fareler

Child – children  /  çocuk – çocuklar

Person – people  /  kişi – kişiler


8) Tekili - çoğulu aynı olan adlar.

 

aircraft - savaş uçağı – savaş uçakları

deer - geyik – geyikler

fish - balık - balıklar

means - imkan – imkanlar

species - tür – türler

sheep - koyun – koyunlar


9) Özellikle bilim dilinde kullanılan çoğu başka dillerden alınmış sözcüklerin çoğulları kuralsızdır.

 

Tekil Çoğul Anlamı

cactus cacti - kaktüs - kaktüsler

datum data - veri - veriler

fungus fungi - mantar – mantarlar

bacterium bacteria - bakteri - bakteriler

criterion criteria - kriter - kriterler

nucleus nuclei - çekirdek – çekirdekler

radius radii - yarıçap – yarıçaplar

crisis crises - kriz – krizler

hypothesis hypotheses - hipotez – hipotezler

thesis theses - tez – tezler

medium media - medya - medyalar

stimulus stimuli - uyarıcı – uyarıcılar

phenomenon phenomena - olay - olaylar

vertebra vertebrae - kaburga - kaburgalar


10) Sonundaki “s” harfinden dolayı, görünüşte çoğul, anlamı tekil olan adlara dikkat edilmelidir.

 

linguistics - dil bilimi

mathematics(maths) - matematik

Politics - politika

Economics - ekonomi, iktisat

Physics - fizik

Electronics - elektronik

Gymnastics - jimnastik

Athletics - atletizm

 

Examples;

- I hate mathematics. (Matematikten(matematiklerden değil) nefret ederim.)

- Gymnastics is the best sport. (Jimnastik (jimnastikler değil) en iyi spordur.)

- Economics is a social science. (Ekonomi (ekonomiler değil) bir sosyal bilimdir.)

 

İstisna: News çoğul değil, tekildir.

- What time is the news? (What time are the news değil) Haberler ne zaman?


11) Sonu “s” ile biten bazı adlar tekil de, çoğul da olabilir.

 

- Means: imkan, vasıta

- Train is a means of transport. (Tren bir nakliye vasıtasıdır.)

- There are many means of transport. (Bir çok nakliye vasıtası vardır.)

 

- Series: seri, dizi

- He is watching a television series. (O bir televizyon dizisi izliyor.) 

- There are three television series in Channel 2. (Kanal 2'de iki televizyon dizisi oynuyor.)

 

- Species: tür, cins

Parrot is a species of bird. (Papağan bir kuş cinsidir.)

In Turkey, there live 600 species of animals. (Türkiye'de 600 hayvan türü yaşar.)


12) Bazı tekil adlar genellikle çoğul bir fiil ile kullanılır. Bu adlar tek bir şeyi değil, insan gruplarını ifade eder.

 

- The government want(wants değil) to increase the taxes. (Hükümet vergileri artırmak istiyor.)

- The staff of the company are not(is not değil) happy. (Şirketin kadrosu mutlu değil.)

- The police are(is değil) chasing the the robber. (Polis soyguncuyu kovalıyor.)

- Turkish team are (is değil) playing very well. (Türk takımı çok iyi oynuyor.)

- PO have(has değil) reduced the price of petrol. (Po petrol fiyatını indirdi.)

 

Dikkat: Bunları tekil fiille de kullanmak mümkündür. Mesela, the government wants, PO has .. gibi.

Person (şahıs, kişi) kelimesinin çoğulu persons olmasına rağmen, genellikle people kelimesi tercih edilir.


13) Para miktarını, zaman peryodunu, mesafeyi vs. bildiren kelimeler tek bir şey olarak düşünülür. Dolayısıyla, tekil adlar olarak kullanılır.

 

One thousand YTL is a good money. (Bin YTL iyi bir paradır.)

Two years is a long time to spent in prison. (İki yıl hapis geçirmek için uzun bir süredir.)

5 kilometers is a long way to walk on foot. (Yaya yürümek içim 5 kilometre uzun bir mesafe.)


14) Kimi adlar hep çoğul olarak kullanılır.

the police - polis

trousers - pantolon

pants - pantolon

riches - zenginlik


15) Tek bir nesne olan fakat, iki bölümden oluşan bazı eşyalar için çoğul şekil kullanırız..

 

trousers - pants Pantolon (iki ayağı var)

jeans - blucin

tights - tayt 

shorts - şort 

pyjamas - pijama (alt ve üstten oluşan iki bölümü var)

glasses – spectacles gö zlük (iki camı var)

binoculars - dürbün (iki gözü var)

scissors - makas (iki parçalı nesne)

 

Bunlar isimler hep çoğuldurlar ve çoğul fiili alırlar.

 

My trousers are too short. (My trouser is too short değil). Pantalonum çok kısa.

I bought new glasses. (I bought a new glasses değil) Yeni gözlük satınaldım.

Your jeans are nice. (Your jean is nice değil). Senin kotun çok güzel.


16) İngilizcede bazı adlar çoğul yapılmaz; bunlara kütle adları veya sayılamayan adlar(uncountable nouns) denir.( bu konu ileride daha detaylı incelenecektir).

 

Advice - tavsiye

Ammunition - cephane

Anger - kızgı  nlık

Assistance - yardım

Behaviour - davranış

Bread - ekmek

chaos - kaos

conduct - yönetmek, iletmek, orkestra idare etmek

courage - cesaret

dirt - kir, pislik

employment - istihdam

evidence - kanıt

fun - eğlence

furniture - mobilya

harm - zarar

housework - ev ödevi

information - enformasyon

knowledge -  bilgi

laughter - kahkaha, gülüş

legislation - mevzuat

leisure - dinlenme, boş vakit

lighning - yıldı rım

luck - şans, talih

luggage - bagaj

machinery - makinalar, makine parkı

money - para

moonlight - ay ışığı

news - haber, müjde

permission - izin, müsaade

Photography - fotoğraf

poetry - şiir

produce - üretmek,imal etmek

progress - ilerleme, inkişaf

rubbish - çöp, saçma söz

safety - güvenlik

shopping - alışveriş

sunlight - güneş ışığı

thunder - gök gürlemesi

transport - nakliye

underwear - iç giyim

weather - hava, hava koşulları

Dikkat: Bu kelimeler, belirsizlik artikeli olan ve bir, veya herhangi bir anlamına gelen (a,an)ile kullanılmaz.


17) Birleşik isimlerde çoğul eki olan “s” bazen birinci, bazen ikinci kelimeye eklenir.

 

Son-in-law - sons-in-laws /  üvey evlat – üvey evlatlar

man-of-war - men-of-war /  savaş adamı – savaş adamları

armchair – armchairs /  koltuk – koltuklar


18) İyelik (sahiplik) genel olarak tekil adlara (‘s) eklenerek yapılır. İyeliği (sahipliği) göstermek adların çok önemli bir fonksiyonudur.

 

My friend's car - arkadaşımın arabası

the boy's shirt - çocuğun gömleği

The student's note-book  - talebenin defteri

Her husband's job -  Kocasının işi (mesleği)


19) Kurallı çoğul adlara yalnızca(‘) eklenir.


The girls' teachers - kızların öğretmenleri

The studens' grades - öğrencilerin notları


20) Kuralsız çoğul adlara(‘s) eklenir.

 

the children's show - çocukların şovu

men's wear -  erkek giyimi

gentlemen's agreement -  centilmen anlaşması


21) İlk ad cansız ise iyelik göstermek için ad+of+ad yapısı daha sık kullanılır.

 

the shadow of your smile - gülüşünün gölgesi

the fall of Rome - Roma'nın yıkılışı

the urgency of the matter - meselenin aciliyeti

the cost of the production - üretimin maliyeti


22) -s ile biten özel adlar İngiliz İngilizcesinde (‘s) takısı alır.


Charles's diary - Charles'in günlüğü

Amerikan İngilizcesinde ise, (‘) yeterlidir:

Socrates's peech - Sokrat'ın savunması


23) Kimi zaman çifte iyelik kullanılabilir.

- She is a friend of my father's. (O babamın bir arkadaşıdır.)


24) Genel kabul görmüş zaman, para vb. ile ilgili ifadelerde (‘s) kullanılır.

 

Ten minutes'walk - On dakikalık yürüyüş

a year's profit - bir yılın karı

a day's work - bir günün çalışması

A hard day's night - Zor bir günün gecesi


25) Özel Adlar ve Cins Adlar - Proper nouns and common nouns

Bunlara ayni zamanda özel isimler de denir. Bunlar biricik olan kişi ve kurumların isimleridir. Mesela,

Emre, Hasan, John, Paul, Jupiter, Almanya, Aksaray, The President, The Cenral Bank

İngilizce ve Latin alfabesiyle yazılan lisanlarda özel isimlerin ilk harfi büyük yazılır. Böylece, özel isimleri diğerlerinden kolayca tefrik edebiliriz. Ancak, bu Almanca için geçerli değildir. Çünkü Almanca'da her türlü ad büyük harf ile başlar.

Özel isimlerde adın sözlük anlamıyla, kişi arasında anlam ilişkisi aranmamalıdır. Mesela, bir kimsenin ismi Aslan olabilir, ama kendisi tabii ki aslan değildir. Bu nedenle, özel isimler tercüme edilmez, aynen yazılır.

Özel adlar (proper nouns) dışındaki bütün adlar cins (common) adlardır. Örneğin,

Board - tahta

country - ülke

planet - gezegen

love - aş  k

officer - subay

room - oda


26) Sayılan Adlar ve Sayılamayan Adlar - (countable nouns and mass (uncountable) nouns


Günlük hayatta çok kullandığımız sayılabilir adlar (countable nouns), somut, sayılabilir maddelere işaret eder.

Örneğin; eye (göz), table (masa), event (olay).

Ertrafımızda gördüğümüz ve sayıya vurulabilen herşey sayılabilir adlardır(countable nouns). Yukarıdaki ilgili maddelerde gördüğümüz gibi,sayılabilir adların çoğulu yapılabilir.

Sayılamayan Adlar ( non-countable nouns), sayılamayan şeyleri gösterir Doğal olarak, bunların çoğulu yapılamaz.

 

Examples;

Laughter - kahkaha

Helium - helyum

Water - su

Air - hava

Milk - süt

cake - kek

sugar - şeker

rice - pirinç

meat - et

cheese - peynir

flour - un

Heat - ısı, sıcaklık

Smoking - sigara içmek

sunshine - güneş ışığı

electricity - electricity

biology - biyoloji

 

Dikkat:

Genel kural olarak, sayılamayan adlar çoğullaştırılamaz. Çünkü, sayılamayan şeylerin çoğulunu aramak mantıklı değildir. Ancak, kuralın istisnası vardır. Şöyle ki bazı adları tür, çeşit (type) bildirmek için kullandığımızda çoğullaştırabiliriz. Örneğin:

- The waters of Atlantic is salty (Atlantiğin suları tuzludur.)

- In a world map, we see different peoples. (Dünya atlasında farklı ülkeler görürüz.)

 

Sayılamayan adlar genellikle artikelsiz kullanılır. Örneğin:

- Smoking is bad for health. (Sigara içmek sağlık için zararlıdır.)

- Poetry is a beaty. (Şiir güzeldir.)

- Sugar is sweet. (Şeker tatlıdır.)

- Experience is the best teacher. (Tecrübe en iyi öğretmendir.)

- Practice makes master. (Alıştırma yapmak ustalaştırır.)

- Salt is poison. (Tuz zehirdir.)

 

Sayılamayan adlardan önce şu edatlar kullanılabilir.

some, any, enough, this, that, and much.

Examples;

- I need some money. (Paraya ihtiyacım var.)

- Give me that (this) book. (Bana şu kitabı ver.)

- This man is crazy. (Bu adam çılgın.)

- He can speak much English. (Çok (iyi) İngilizce bilir.)

- We have much (enough) water. (Çok (yeterli) suyumuz var.)

- I don't see any person. (Hiçbir şahıs görmüyorum.)

 

Bu isimler sayılamaz oldukları için, bu adlar şu edatlarla birlikte kullanılmaz.

these, those, every, each, either, and neither


Ancak aşağıdaki ifadeleri kullanmak mümkündür.

much harm -  çok zarar

- The fire brought about much harm. (Yangın çok zarara yol açtı.)

 

little harm - az zarar

- The accident caused little harm. (Kaza az zarar verdi.)


27) Adların Cinsiyeti (Noun Gender)

Eski İngilizce'de bir çok ad, refere ettiği insanın dişi veya erkek oluşuna göre, farklı şekil alırdı. Bugün bu uygulama çok azalmıştır. Ama, halen mevcuttur

Actor aktör (erkek)

actress aktör (bayan)

Waiter garson (erkek)

Waitress garson (bayan)

Steward hostes (erkek)

Stewardess hostes (bayan)

Reklam